W dzisiejszym świecie, w którym codzienność pędzi w zawrotnym tempie, utrzymanie harmonii pomiędzy sferą zawodową a osobistą staje się nie lada wyzwaniem. Wśród wielu form rozrywki, jakie oferuje współczesność, gry hazardowe zyskały na popularności, szczególnie w wersji online. Choć dla wielu stanowią nieszkodliwy sposób na odprężenie się po pracy, dla niektórych mogą przerodzić się w niebezpieczną obsesję. Jakie sygnały świadczą o tym, że granica między zabawą a uzależnieniem została przekroczona? Kiedy hazard może przestać być rozrywką, a stać się problemem?

Spis treści

Rola hazardu we współczesnym stylu życia

Z każdym rokiem dostęp do gier hazardowych staje się łatwiejszy, głównie dzięki rozwojowi technologii. Platformy internetowe umożliwiają grę o każdej porze dnia i nocy, niezależnie od miejsca, w którym się znajdujemy. W Polsce również obserwuje się wzrost zainteresowania kasynami online – oferują one nie tylko automaty do gier, lecz także ruletkę, blackjacka czy pokera na żywo. Najlepsze nowe polskie kasyno internetowe przyciąga graczy prostotą logowania, bonusami powitalnymi oraz mobilną dostępnością.

Z danych brytyjskiej Gambling Commission wynika, że w czasie trudności finansowych (np. inflacji czy wzrostu kosztów życia) zwiększa się częstotliwość sięgania po hazard. Choć raport dotyczy Wielkiej Brytanii, podobne zjawiska można zauważyć także w Polsce. W społeczeństwie, gdzie przeciętny pracownik spędza ponad 40 godzin tygodniowo w pracy (OECD z 2023 r.), gry hazardowe mogą wydawać się szybkim sposobem na oderwanie się od stresów dnia codziennego. Problem pojawia się jednak wtedy, gdy rozrywka staje się ucieczką od rzeczywistości.

Kiedy zabawa zamienia się w uzależnienie – charakterystyka zachowań

Odpowiedzialne podejście do gier hazardowych polega na zachowaniu kontroli – zarówno nad wydatkami, jak i czasem poświęconym na granie. Rozsądny gracz traktuje hazard jak formę rekreacji, a nie sposób na osiągnięcie zysku. Przykładowo, rozgrywka w Sweet Bonanza 1000 slot może być okazją do chwili relaksu, o ile gramy za środki, które przeznaczyliśmy z góry, bez wpływu na domowy budżet.

Z drugiej strony, kiedy gracz przestaje panować nad swoim zachowaniem, mogą pojawić się niepokojące symptomy. Do najczęstszych sygnałów ostrzegawczych należą:

ukrywanie wysokości przegranych przed bliskimi,
sięganie po pożyczki lub kredyty w celu kontynuowania gry,
rezygnacja z obowiązków domowych lub zawodowych na rzecz grania,
emocjonalne rozchwianie przy wygranej lub przegranej.

Tabela: zdrowy vs. problematyczny hazard

Apekt	Zdrowy hazard	Problematyczny hazard
Częstotliwość	Okazjonalny	Codzienny
Budżet	Ustalony z góry	Brak kontroli
Wpływ na życie	Minimalny	Negatywny
Motywacja	Rozrywka	Chęć zarobku i “odegrania się”

Wpływ nadmiernego hazardu na pracę i życie osobiste

Utrata kontroli nad grą może prowadzić do poważnych konsekwencji – zarówno w sferze zawodowej, jak i osobistej. Badanie opublikowane w „Nature Human Behaviour” (2021) wskazuje, że osoby nadmiernie angażujące się w hazard są bardziej narażone na utratę pracy, zaburzenia psychiczne, a w skrajnych przypadkach – przedwczesną śmierć.

W kontekście pracy nadmierny hazard objawia się:

spadkiem efektywności i zaangażowania,
trudnością w koncentracji z powodu zmęczenia,
zwiększoną liczbą nieobecności,
ryzykiem utraty zatrudnienia.

W życiu prywatnym natomiast uzależnienie od hazardu może prowadzić do:

konfliktów rodzinnych,
utraty zaufania ze strony partnera lub dzieci,
rozpadów związków.

Według raportu “Oszacowanie rozpowszechnienia oraz identyfikacja czynników ryzyka i czynników chroniących hazardu i innych uzależnień behawioralnych – Edycja 2023/2024”, który od lat jest przygotowywany przez Krajowe Centrum Przeciwdziałania Uzależnieniom, zagrożenia w hazardzie są coraz bardziej zróżnicowane, przez to jak szeroką ofertę różnego rodzaju rozrywki proponuje branża hazardowa. Trzeba szczególnie uważać w naszym kraju, gdzie wielu ludzi deklaruje trudności w utrzymaniu równowagi między życiem prywatnym a zawodowym i zaczyna mieć różne problemy z równowagą psychiczną, ryzyko pogłębienia problemów przez hazard jest szczególnie wysokie.

Narzędzia i strategie utrzymania równowagi

Rozsądek i samokontrola to najlepsze filtry, gdy sięga się po rozrywkę, jaką jest hazard. Żeby zminimalizować ryzyko nieprzyjemnych konsekwencji, dobrze jest przestrzegać kilku zdrowych zasad:

Ustal limity: Zanim zaczniesz grać, zdecyduj, ile możesz wydać w ciągu tygodnia lub miesiąca. Trzymaj się tej kwoty, nawet jeśli przytrafi Ci się gorszy dzień i pojawi się pokusa, by „odrobić” straty.
Kontroluj czas: Hazard potrafi wciągnąć, dlatego warto ograniczyć czas spędzany na grze. Ustal sobie dzienny lub tygodniowy limit godzin i trzymaj się go bardzo restrykcyjnie. Dobrym wsparciem są aplikacje blokujące dostęp do stron hazardowych, jak Bet Blocker czy Gamban.
Wybierz alternatywy: W chwilach wolnych wybieraj inne formy odpoczynku, hazard nie może być Twoją jedyną formą relaksu. Spędzaj czas z bliskimi, uprawiaj sport, sięgnij po książkę albo rozwijaj hobby.
Śledź swoje nawyki: Zapisuj czas i środki przeznaczone na grę (notuj bardzo uczciwie!) Regularna analiza pomaga dostrzec niebezpieczne schematy i wyłapać problem na wczesnym etapie.
Szukaj wsparcia: Jeżeli masz wątpliwości co do swojego zachowania lub zauważasz, że hazard wpływa negatywnie na Twoje życie – warto porozmawiać z bliskimi lub specjalistą.

Uzyskiwanie pomocy: Zasoby i wsparcie

W Polsce działa wiele organizacji oferujących pomoc osobom borykającym się z uzależnieniem od hazardu. Fundacja Lotto im. Haliny Konopackiej, Stowarzyszenie “Nie Gram”, czy też Zdrowa Fundacja to tylko przykłady organizacji, które pomagają osobom uzależnionym od hazardu. Znajdziemy też międzynarodowe inicjatywy, takie jak Gamblers Anonymous – oferują grupy wsparcia i spotkania online.

Dodatkowe źródła pomocy:

Telefon Zaufania dla osób uzależnionych: 801 889 880 – dostępny anonimowo, przez całą dobę.
Stowarzyszenie Nie Gram: informacje o spotkaniach i możliwościach wsparcia na stronie internetowej.
Różne narzędzia samowykluczenia: pozwalają czasowo zablokować możliwość korzystania ze stron hazardowych

Warto także zapoznać się z artykułami o zarządzaniu stresem i równowadze życiowej na blogach poświęconych zdrowiu psychicznemu, np. Czym jest zespół stresu popandemicznego, który dosięga coraz większej liczby ludzi, szczególnie w branżach, gdzie stres jest codziennością.