Redakcja Sztosowe
To temat, o którym rzadko mówi się głośno – a jednak dotyczy coraz większej liczby osób. Z badań Uniwersytetu SWPS wynika, że aż co ósmy rodzic w Polsce żałuje decyzji o posiadaniu dzieci. Brzmi szokująco? Naukowcy wskazują, że to nie przypadek, lecz często efekt trudnych doświadczeń z przeszłości.
Okazuje się, że nasze dzieciństwo – szczególnie jeśli było naznaczone traumą, brakiem bezpieczeństwa czy zaniedbaniami emocjonalnymi – może mieć ogromny wpływ na to, jak postrzegamy własne rodzicielstwo. Ryzyko żalu rośnie również u osób z historią depresji i przewlekłego lęku.
W obliczu pogłębiającego się kryzysu demograficznego, starzejącego się społeczeństwa i coraz mniejszej liczby narodzin, te dane nabierają szczególnej wagi. To już nie tylko problem jednostki – to sygnał alarmowy dla całego społeczeństwa.
Kryzys demograficzny w Europie
O kryzysie demograficznym w Europie mówi się już od wielu lat. Polega on na tym, że rodzi się coraz mniej dzieci. W związku z tym nasze społeczeństwo się starzeje. Występuje w nim więcej osób w podeszłym wieku, niż młodych.
Obecnie mamy w Polsce do czynienia z gwałtownym spadkiem liczby ludności. Z danych Głównego Urzędu Statystycznego wynika, że w ciągu zaledwie 12 miesięcy liczba ludności w Polsce zmalało o 200 tysięcy.
W maju i czerwcu 2021 roku urodziło się średnio o 6/7% mniej dzieci, niż w roku poprzednim. Jednak w skali ostatniej dekady problem wydaje się mieć jeszcze większe nasilenie, ponieważ w takim zestawieniu dzieci urodziło się aż o 13% mniej, niż zwykle.
Rodzice nie chcą mieć dzieci
Okazuje się, że problemy z demografią mogą mieć wiele przyczyn. Bardzo często mówi się o tym, że jedną z głównych są kwestie ekonomiczne. Szacuje się, że koszt utrzymania dziecka do ukończenia 18 roku życia, to około 225 tysięcy złotych.
Każde kolejne dziecko podwaja te koszty. Z tego względu model rodziny 2+1 wydaje się być wyjątkowo popularny. Coraz więcej osób również świadomie decyduje się na to, że nie chce mieć dzieci. Niektórzy nie mogą ich mieć.
Jeszcze inni – rodzice – po prostu żałują, że już posiadają potomstwo, co oznacza, że raczej niechętnie zdecydują się na kolejne dzieci. Aż 13% Polaków, posiadających potomstwo, żałuje podjęcia decyzji o jego posiadaniu!
Smutna statystyka
Zdaniem Konrada Piotrowskiego z Uniwersytetu SWPS, posiadanie dziecka teoretycznie ma przynosić szczęście. Z tego względu większość Europejczyków (około 95%) deklaruje chęć posiadania dzieci.
Jednak okazuje się, że gdy rodzice już je mają, to wcale nie jest tak kolorowo, jak zakładano. Rodzicielstwo przybiera znacznie ciemniejszą barwę, niż wydawało im się, nim posiadali wymarzone dziecko. Co ciekawe, jest tak nie tylko w Polsce.
Podobne badanie przeprowadzono wcześniej w Stanach Zjednoczonych czy w Niemczech. Rezultat był podobny, ale skala była właściwie o połowę mniejsza. W tych krajach około 8% rodziców żałowało tego, że posiada dziecko.
Dane do badania
W badaniu wzięli udział respondenci z dwóch grup wiekowych. W pierwszej znajdowało się 1775 osób, które miały między 18-40 lat. W drugiej grupie było 1280 osób z przedziału wiekowego 18-30.
Badani rodzice pochodzili z różnych grup społecznych. Uwzględniono ich stan psychiczny, sytuację społeczną. Każdego uczestnika badania zapytano o to, czy gdyby mógł cofnąć się w czasie, to ponownie zdecydowałby się na dziecko.
W pierwszej grupie 13,6% osób żałowało, że zdecydowało się na sprowadzenie potomstwa na świat i nie powtórzyłoby tego. W drugiej grupie – między 18-30 rokiem życia – tego rodzaju osób było mniej. Stanowiły one 10,7% badanych.
Dlaczego rodzice żałują że mają dzieci
Okazuje się, że jest wiele powodów, dla których rodzice mogą żałować, że mają dzieci. Szczególnie częstą przyczyną takiego żalu była sytuacja psychiczna. Osoby, które miały problemy w relacji z rodzicami częściej żałują, że sami nimi są.
Podobnie wygląda sytuacja u osób z zaburzeniami lękowymi czy z depresją. Niskie poczucie własnej wartości czy wypalenie zawodowe również są czynnikami, które często wymieniały osoby mówiące o tym, że żałują założenia rodziny.
Co ważne, pojawił się również czynnik finansowy. Rodzice wspomnieli o tym, że brak zadowalających zarobków, to powód do tego, by żałować, że zdecydowali się na założenie rodziny, której potrzeb nie są w stanie w pełni zaspokoić.
Odważna decyzja
Naukowcy podkreślają, że decydując się na zostanie rodzicami podejmujemy niezwykle ważną decyzję. Postanawiamy stać się odpowiedzialnymi za życie innych osób. Warto mieć w związku z tym świadomość tego, z czym to się wiąże.
Rodzice najlepiej wiedzą, że bycie mamą i tatą, to niełatwe zadanie. Szczególnie, jeśli weźmiemy pod uwagę fakt, że każdy z nas ma swoją historię, własne przeżycia. Zdaniem badaczy rodzice często projektują je na dzieci.
Ich problemy z dzieciństwa automatycznie mogą więc stawać się problemami ich dzieci. W obliczu takiej wiedzy warto zadbać o swoją kondycję psychiczną i mieć świadomość tego, jak ważna jest higiena zdrowia psychicznego.
