W dietetyce, jak w wielu innych dziedzinach nauki, pojawiają się nowe teorie i doświadczenia, które wciąż dostarczają pomysłów na znalezienie idealnego modelu żywienia, który pomoże wszystkim zachować zdrowie oraz smukłą sylwetkę.

Spis treści

Okazuje się jednak, że w praktyce diety eliminacyjne nie tylko nie przynoszą długofalowo oczekiwanych efektów, ale również mogą przyczyniać się do powstawania niedoborów i chorób, mających negatywny wpływ na funkcjonowanie organizmu.

Najpopularniejsze diety

Wśród najpopularniejszych diet eliminacyjnych ostatniej dekady możemy znaleźć następujące pozycje:

dieta bezglutenowa, gdzie następuje eliminacja produktów, zawierających gluten,
dieta bezlaktozowa bądź bezglutenowa – rezygnujemy w niej z produktów, zawierających mleko bądź laktozę,
dieta bezmięsna, czyli wegetariańska, nie spożywamy na niej mięsa,
dieta wegańska, na której eliminujemy wszelkie produkty pochodzenia zwierzęcego,
dieta frutariańska, gdzie eliminujemy większość produktów, pozostając jedynie przy jedzeniu owoców.

Na czym polegają poszczególne diety eliminacyjne?

Czy na pewno warto rozpoczynać z nimi odchudzanie i swoje zdrowe odżywianie?

Główną wadą diet eliminacyjnych jest to, że nie dostarczają organizmowi wszystkich niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania mikro i makroskładników. Nasze ciało potrzebuje zarówno tłuszczy, białka, jak i węglowodanów, dlatego rezygnowanie z któregokolwiek z nich sprawia, że pewne funkcje organizmu zostają upośledzone.

Warto zapoznać się z podstawami, wadami oraz zaletami poszczególnych diet, aby wiedzieć czy odchudzanie bądź żywienie na ich podstawie będzie nie tylko skuteczne, ale i bezpieczne.

Dieta bezglutenowa – na czym polega? Dla kogo jest zalecana?

Ten rodzaj diety eliminacyjnej zyskał sławę wśród celebrytów za sprawą Anny Lewandowskiej, która jest jej fanką i propagatorką. Jednak w rzeczywistości eliminacja glutenu nie jest zalecana dla wszystkich a jedynie dla osób, cierpiących na celiakię. Jest to choroba, która objawia się ostrym przebiegiem nietolerancji glutenu.

U chorego mogą występować częste wzdęcia, bóle brzucha czy zaparcia. Eliminując gluten musimy usunąć ze swojej diety wszystkie produkty zbożowego pochodzenia – pieczywo, większość makaronów, płatków zbożowych etc. Często standardowa mąka zastępowana jest np. przez owsianą, kukurydzianą czy kokosową.

Zalety diety bezglutenowej.

Diety eliminacyjne - jakie mogą być konsekwencje?

Niewątpliwą zaletą diety bezglutenowej jest to, że ma ona zbawienny wpływ na życie osób, zmagających się z celiakią – dzięki niej mogą w miarę normalnie funkcjonować. Obecnie coraz większa liczba producentów decyduje się na tworzenie produktów bez glutenu, ponieważ rośnie na nie zapotrzebowanie.

Zaletę stanowi także to, że eliminacja glutenu w większości przypadków sprawia, że automatycznie dochodzi do odchudzania organizmu, co wydaje się być pożądane ze względu na to, że otyłość staje się chorobą naszych czasów.

Wady diety bezglutenowej.

Jeśli zaś chodzi o wady, to z pewnością są to walory smakowe – pieczywo, produkty zbożowe są smaczne i mają wielu fanów. Wadę stanowi również to, że dieta bezglutenowa obniża poziom błonnika w organizmie, co według badań powoduje 13% większe prawdopodobieństwo zachorowania na cukrzycę typu II.

Wadą jest także to, że produkty, które nie mają glutenu zawierają znacznie więcej soli oraz cukru, które mają negatywny wpływ na funkcjonowanie organizmu i są nazywane białą śmiercią. Produkty bezglutenowe są także droższe i nie przyczyniają się bezpośrednio do odchudzania – po ich wyeliminowaniu chudniemy, bo jemy mniej, nie dlatego więc, że je odrzuciliśmy a dlatego, że zmniejszyła się podaż przyjmowanych kalorii.

Dieta bez laktozy/produktów mlecznych – jak wygląda?

Dieta bez laktozy polega na tym, że rezygnujemy z produktów, zawierających laktozę. Do eliminacji najczęściej dochodzi ze względu na to, że występują objawy podobne, jak przy celiakii. Wzdęcia, złe samopoczucie oraz wypryski na całym ciele. Powodem takiego stanu rzeczy jest niewystarczająca ilość bądź brak enzymu, noszącego nazwę laktaza. Odpowiada on w naszym organizmie za trawienie laktozy.

Choroba, która wiąże się z takim zjawiskiem to hipolaktazja i zgodnie z szacunkami dotyczy aż 25% dorosłych Polaków. Obecnie wiele osób przeszło na dietę eliminującą laktozę, dlatego producenci wyrobów mlecznych zaczęli dostarczać konsumentom standardowe produkty w wersji bezlaktozowej – są to już nie tylko mleko, ale także jogurty, serki, sery, twarogi etc.

Wady i zalety eliminacji laktozy i produktów mlecznego pochodzenia.

Wśród wad przede wszystkim znajduje się niedobór wapnia – jeśli całkowicie zrezygnujemy ze spożywania produktów mlecznych, nie zastępując ich alternatywnymi rozwiązaniami, to będziemy mieć problem z niedoborem, którego efektem będą osłabione kości, zęby etc.

Dodatkowy problem stanowi także niewystarczająca ilość magnezu i cynku w diecie, które także negatywnie wpływają na funkcjonowanie w codziennym życiu, powodując uczucie nadmiernego zmęczenia czy drgania powieki.

Zalety diety wykluczającej laktozę.

Do zalet należy to, że w większości wypadków dieta bez laktozy powoduje odchudzanie. Jest to wynik tego, że wiele słodyczy, chipsów i niezdrowych przekąsek zawiera ten cukier.

Rezygnując z laktozy zabieramy sobie możliwość jedzenia z nich. Zaczynamy także automatycznie czytać etykiety, rzadziej jemy na mieście czy w pracy produkty z nieznanego źródła. Oczywiście w przypadku osób, zmagających się z nietolerancją laktozy jej eliminacja łagodzi bóle głowy, pomaga również pozbyć się problemów z cerą.

Dieta wegetariańska – podstawowe zasady.

Dieta wegetariańska polega na wyeliminowaniu z diety wszelkich mięsnych produktów. Chodzi więc zarówno o mięso w czystej postaci, jak i szynki, pasztety etc. – wszystko, co w swoim składzie zawiera mięso.

Niektórzy wegetarianie decydują się jedynie na rezygnację z mięsa od zwierząt lądowych, pozostając przy spożyciu ryb czy owoców morza, ponieważ uznają, że eliminują z diety jedynie mięso, pochodzące od zwierząt, poruszających się po ziemi.

Wady i zalety diety bezmięsnej.

Wśród wad tej diety eliminacyjnej z pewnością należy wyróżnić to, że jeśli nie jest ona wystarczająco zbilansowana to dochodzi do częstych niedoborów. Należy zastępować białko, pochodzące z mięsa soją czy warzywami strączkowymi, które powodują częste wzdęcia. Niektóre osoby na diecie wegetariańskiej uskarżają się także na ciągły niedosyt i uczucie głodu.

Niewątpliwą zaletą diety wegetariańskiej jest to, że znacznie mniej szkodzimy zwierzętom – brutalna prawda jest taka, że im mniej ich jemy, tym mniej zwierząt musi zginąć. Oprócz tego nasza dieta zawiera więcej warzyw i owoców a co za tym idzie jest mniej kaloryczna i ułatwia odchudzania.

Dieta wegańska – na czym polega?

Dieta wegańska jest drastyczną formą diety eliminacyjnej. Polega bowiem na całkowitym wyeliminowaniu wszystkich produktów pochodzenia zwierzęcego – w praktyce jest to większość używanych przez nas na co dzień produktów.

Weganie nie spożywają zarówno mięsa, jajek, mleka, miodu, jak i nie korzystają z kosmetyków, które zawierają w składzie produkty zwierzęcego pochodzenia bądź są testowane na zwierzętach. Ich celem jest zminimalizowanie cierpienia zwierząt.

Wady i zalety weganizmu.

Podstawową wadę weganizmu jest to, że doprowadza do ogromnych niedoborów. W jego przypadku dostarczenie organizmowi z pożywienia wszystkich niezbędnych witamin i minerałów jest niemożliwe, ponieważ są mikroskładniki, znajdujące się jedynie w produktach odzwierzęcych.

Czytaj także: Największa wygrana w Lotto – top10

Chodzi tutaj głównie o witaminę B12, której niedobór powoduje chroniczne zmęczenie, stany zapalne jamy ustnej czy osłabioną odporność. Oprócz tego znacznie zmniejsza się podaż białka i tłuszczu a rośnie węglowodanów, co również powoduje wzrost prawdopodobieństwa zachorowania na cukrzycę. U wielu wegan cera jest szara, sucha a włosy i paznokcie stają się łamliwe.

Zalety diety wegańskiej.

Zaletą diety wegańskiej jest faktyczne działanie, polegające na poprawie sytuacji zwierząt oraz drastyczne odchudzanie, spowodowane rezygnacją z dotychczasowego jedzenie i zmniejszeniem kaloryczności posiłków.

Jednak negatywne skutki, jakie może wywierać weganizm są znacznie częściej podnoszone – w kilku krajach Europy rodzicom odebrano dzieci, ponieważ dieta wegańska spowodowała u nich poważne problemy rozwojowe (między innymi krzywicę, słabo wykształcone zęby etc.).

Frutarianizm – z czym to się je?

Frutarianizm, to jedna z najbardziej drastycznych diet eliminacyjnych, z którymi można się spotkać.

Polega on na całkowitym wyeliminowaniu produktów odżywczych i pozostaniu przy spożywaniu jedynie owoców. Część frutarian zajada się także warzywami, jednak frutarianizm w czystej postaci, to jedzenie owoców w jak najmniej przetworzonej formie.

Wady frutarianizmu.

Jeśli chodzi o wady frutarianizmu, to przede wszystkim jest on niebezpieczny dla zdrowia. Dostarczanie sobie pożywienia, które w większości zawiera jedynie węglowodany, to skrajność, która może mieć dewastujący wpływ na funkcjonowanie naszego ciała.

Choć wielu frutarian twierdzi, że dieta frutariańska jest w pełni bezpieczna i zdrowa, to przyglądając się temu, jak nie zdrowo wyglądają można odnieść odwrotne wrażenie. Dieta powoduje niedobory, które mogą powodować nawet zaburzenia psychiczne.

Zalety frutarianizmu.

Ciężko doszukać się zalet tego systemu odchudzania – z pewnością przyczyni się on do utraty wagi i odchudzania, jednak odbędzie się to kosztem zdrowia a po powrocie do zdrowego odżywiania, który będzie koniecznym etapem rekonwalescencji, kilogramy i tak powrócą.

Podsumowując..

Diet eliminacyjnych nie warto wdrażać w swój system żywienia, jeśli nie ma ku temu wskazań medycznych. Mogą one nie tylko nie pomóc nam w odchudzaniu, ale także sprawić, że nabawimy się poważnych problemów zdrowotnych czy hormonalnych.

Walka o odzyskanie zdrowia może później toczyć się latami i nadal nie przynieść oczekiwanego efektu. W zdrowym odżywianiu i odchudzaniu ważne jest zachowanie rozsądku oraz komponowanie zbilansowanej diety, w której znajdą się wszystkie niezbędne dla naszego ciała składniki odżywcze. Aby schudnąć należy zmniejszyć podaż kaloryczną ze wszystkich makroskładników a nie eliminować poszczególne elementy diety, z których nasz organizm nauczył się przez lata korzystać.

Czytaj także: Produkty od których się tyje – lista 20 produktów!