Redakcja Sztosowe
Starożytny komputer to jedna z tych zagadek, na której rozwiązanie wszyscy czekają. Mechanizm, wykonany z brązu, ma już ponad 2000 lat. Jego twórcy wykorzystywali go, by móc przewidywać ruchy poszczególnych planet.
Mechanizm z Antykithiry był dla naukowców zagadką, ale badacze z Wielkiej Brytanii sprawili, że dzisiaj wiemy już, jaki był sposób jego funkcjonowanie. To jednak nie wszystko! Naukowcom udało się bowiem wykorzystać komputer do realizacji własnych obliczeń!
Oczywiście wszystko wymagało poznania schematu, który wykorzystywali starożytni przy pracy z komputerem. Dzięki niemu dzisiaj sami możemy używać antycznego mechanizmu, podziwiać jego dokładność i to, jak wysoce rozwinięci byli nasi przodkowie!
Starożytny komputer – mechanizm z Antykithiry
Starożytny komputer nosi nazwę mechanizmu z Antykithiry, co jest związane z jego pochodzeniem. Powstał na greckiej wyspie o nazwie Antykithira. Datuje się, że powstał on około 150 lat przed naszą erą.
Mechanizm jest niezwykle złożony i dotychczas wielu naukowców zastanawiało się nad sposobem jego funkcjonowania. Poznanie i bliższe zbadanie mechanizmu było możliwe dzięki temu, że w 1902 roku udało się go wydobyć z morskiego dna.
Od tego czasu komputer znajduje się w muzeum w Atenach. Składa się z wielu zębatych kół, które wzajemnie na siebie oddziałują. Całość robi wrażenie nie tylko ze względu na działający mechanizm, ale i ze względu na precyzję oraz estetykę wykonania.
Odwieczna zagadka
Mechanizm jest systematycznie wypożyczany naukowcom przez Narodowe Muzeum Archeologiczne. Celem kolejnych badań jest odkrycie tego, jak starożytny komputer funkcjonował, w jaki sposób go stworzono i po co był potrzebny starożytnym ludziom.
Pierwsza dogłębna analiza mechanizmu wykonana przez Derek’a J. de Solla Price’a z Uniwersytetu Yale’a wykazała, że miał on funkcjonować, jako zegar astronomiczny. Wkrótce wykonano także kolejne analizy, z których wynikało, że w mechanizmie znajdują się 82 zespoły, tworzące zegar.
W mechanizmie wyróżniono także 37 zębatych kół o zróżnicowanych średnicach, sięgających od 1 do aż 17 centymetrów. Jednak mimo to zagadka wciąż pozostawała nierozwiązana.
Coraz bliżej celu
Wkrótce walijscy badacze odkryli, na czym mógł polegać mechanizm. Udało się to dzięki temu, że byli w stanie zidentyfikować dwie ze wskazówek, jakie posiadał starożytny komputer, jako słońce oraz księżyc.
Uznali, że najpewniej mechanizm był obsługiwany przez starożytnego greckiego astronoma, który poruszał korbą znajdującą się przy mechanizmie, wprawiając tym samym wskazówki w ruch. Owe wskazówki były umieszczone na tle używanego wówczas kalendarza.
Dzięki temu starożytni mogli używać mechanizmu do określania zaćmień Słońca i Księżyca, faz Księżyca i synchronizowania kalendarza księżycowego z kalendarzem słonecznym. Możliwe było także używanie starożytnego komputera do określania pozycji pięciu znanych wówczas planet.
Najnowsze odkrycia
Najnowsze doniesienia naukowe w kwestii tego, jak funkcjonuje starożytny komputer pochodzą od zespołu profesora Tony’ego Freeth’a. Według niego, wraz ze swoimi współpracownikami, dokonał on czegoś niezwykłego – zrozumiał jak funkcjonował mechanizm i na czym się opierał.
Grecy potrafili przewidzieć ruch planet takich, jak Saturn czy Wenus – wszystko to dzięki dokładnym obliczeniom matematycznym! Ogromne znaczenie w tej kwestii miały dwie liczby: 462 i 442. Oznaczają one długość trwania cykli tych planet, krążących wokół Słońca.
Aby otrzymać te wartości Grecy korzystali z dorobku filozofa Parmenidesa – na podstawie jego równań naukowcy potwierdzili słuszność wyliczeń Greków i uzupełnili je o brakujące elementy. Zaprojektowali mechanizmy, które uzupełniły system o brakujące cykle astronomiczne.
