Black Friday większości z nas kojarzy się z istnym szałem zakupów świątecznych. Tego dnia galerie przepełnione są tłumami osób, chcących zaopatrzyć się w świąteczne prezenty dla najbliższych. Historia Black Friday nie jest jednak jednoznaczna!
Istnieje bowiem wiele teorii, mających wskazać powód i dokładną datę powstania tego zjawiska. Jak się okazuje, nie jest to wcale łatwe. Choć każda z teorii ma pewne uzasadnienie w rzeczywistości, to większość z nich nie jest w pełni prawdziwa.
Jedno jest pewne – świąteczne zakupy, rozpoczynające się już w listopadzie, wywodzą się ze Stanów Zjednoczonych. Jednak ze względu na rozmiar i charakter tego zjawiska, wkrótce rozprzestrzeniły się na cały świat. Dowiedz się więcej o tym, jak do tego doszło.

Początek Black Friday – 1869 rok, giełda na Wall Street
To historia Black Friday, którą najpewniej kojarzy większość z nas. Dwóch inwestorów z Wall Street miało kupić ogromną ilość złota po to, by podnieść jego cenę rynkową. Niestety, spisek został szybko wykryty.
Jak można się spodziewać, w wyniku oszustwa doszło do załamania rynku giełdowego i wielu inwestorów zbankrutowało. Wiele osób uważa, że doszło wówczas do najtrudniejszego momentu na giełdzie.
Właśnie dlatego miał powstać Czarny Piątek – by konsumenci kupowali a detaliści osiągali zyski. W ten sposób chciano doprowadzić do tego, by tak tragiczna sytuacja na giełdzie nigdy więcej się nie powtórzyła.
Czy jest to prawdziwa teoria? Cóż, najprawdopodobniej nie. Istnieje wiele innych, bardziej prawdopodobnych, ale ta jest jedną z najpopularniejszych. Brzmi bardzo barwnie i wydaje się, że zakupy są swego rodzaju misją, ratującą świat, ale wówczas Black Friday był kojarzony raczej z kryzysem niż z zakupami.

Black Friday, czyli święto zakupów, nazwane od koloru tuszu
Przed laty większość sprzedawców w raportach z prowadzenia działalności oznaczała straty na czerwono a zyski na czarno. To właśnie stąd ma się wywodzić nazwa Black Friday. Po Święcie Dziękczynienie Amerykanie mieli tłumnie ruszać na świąteczne zakupy.
Ta historia Black Friday wydaje się być bardzo sensowne. Dzięki dużym zakupom sprzedawcy osiągali duże korzyści. Robili więc wszystko, by przyciągnąć klientów do siebie. Być może już wtedy organizowano promocje na ogromną skalę.
Dzięki osiąganym zyskom, w raportach z prowadzenia przedsiębiorstwa, zamiast czerwonego koloru, zaczynał dominować czarny. Choć wielu osobom może się on kojarzyć negatywnie, to dla detalistów oznaczał możliwość zarobienia większych pieniędzy przed Świętami niż przez cały rok!

1939 rok – koniec dziesięcioletniego Wielkiego Kryzysu Ekonomicznego
W 1939 roku doszło do zakończenia kryzysu ekonomicznego, który dotknął Stany Zjednoczone. W ciągu kilka lat wielu przedsiębiorców utraciło źródło dochodu a tym, którym udało się przetrwać, nie wiodło się najlepiej.
Ich sytuację dodatkowo miał pogarszać fakt, że tego roku Święto Dziękczynienia wypadało 5 tygodnia listopada. To oznaczało znacznie krótszy okres zakupów przed świątecznych i mogło stanowić ostateczny cios dla właścicieli sklepów czy przedsiębiorstw, zajmujących się produkcją.
Wystosowano wówczas pismo do Prezydenta o przesunięcie Święta Dziękczynienie o tydzień wstecz – tak, by wypadało 4. tygodnia listopada a nie 5. Niestety, było już za późno, więc nie udało się wprowadzić ogólnokrajowej zmiany.
W wielu Stanach odbyły się więc dwa Święta Dziękczynienia a pracownicy mieli dwa dni wolnego od pracy. Historia Black Friday pokazuje, że losy Amerykanów nie zawsze były barwne i ich również dotykał kryzys.

Czy Black Friday wywodzi się od zamieszek ulicznych
Jedna z teorii, dotyczących genezy Black Friday mówi o tym, że do jego powstania doszło w latach 50-tych XX wieku. Wówczas, po Święcie Dziękczynienia, ludzie tłumnie ruszali na zakupy, by przygotować się na oglądanie meczów.
Ze względu na to, że powstawało wówczas duże zamieszanie, dochodziło do licznych kradzieży i grabieży. Policja musiała wielokrotnie interweniować, co było dla funkcjonariuszy ogromnym powodem do niezadowolenia.
Mimo jesiennej przerwy świątecznej, musieli bowiem wracać do pracy, by stać na straży porządku i ochrony własności. Historia Black Friday zmienia nieco nasze myślenie ukazując, że nie zawsze było to pozytywne wydarzenie dla ludzi.

Black Friday – historia prawdziwa
Choć żadna z teorii, przedstawionych wcześniej, nie jest idealną, opisującą genezę wydarzenia, to śmiało możemy powiedzieć, że każde z tych wydarzeń przyczyniło się do powstania Święta Zakupów Świątecznych w Listopadzie.
Historia Black Friday nie jest jednoznaczna, krótka i prosta. To kwestia wielu przemian, do jakich dochodziło zarówno na rynku, jak i w społeczeństwie. Jedno jest pewne – pojęcie i fenomen Czarnego Piątku przeszło do kultury i najpewniej zostanie z nami na dłużej.
Choć niektórzy upatrują w tym ogromne zagrożenia dla minimalizmu i wsparcie egoistycznego konsumpcjonizmu, to dla wielu jest to niepowtarzalna okazja do tego, by nabyć produkty, o jakich marzą, w rozsądnej cenie. To z pewnością spory plus tego dnia.