Redakcja Sztosowe
Mięśnie są fundamentem naszego ruchu, postawy i codziennego funkcjonowania. Choć często kojarzą się głównie z wysiłkiem fizycznym, mają o wiele szersze znaczenie. Ile mięśni ma człowiek? Jaką część masy ciała stanowią? I dlaczego dbanie o układ mięśniowy staje się coraz ważniejsze z wiekiem? Odpowiadamy kompleksowo.
Ile mięśni ma człowiek?
Liczba mięśni w ludzkim ciele nie jest dokładnie określona, ponieważ zależy od sposobu ich klasyfikacji. Przyjmuje się jednak, że dorosły człowiek ma od około 600 do 850 mięśni, jeśli uwzględnimy zarówno duże grupy mięśniowe, jak i drobniejsze jednostki mięśniowe. Większość z nich to mięśnie szkieletowe – odpowiedzialne za poruszanie ciałem i utrzymywanie postawy. Oprócz tego wyróżniamy mięśnie gładkie, które znajdują się w narządach wewnętrznych i działają niezależnie od naszej woli, oraz mięsień sercowy – unikalny typ mięśnia pracujący nieprzerwanie przez całe życie.
Ile ważą mięśnie – udział procentowy i różnice płciowe
Mięśnie stanowią znaczną część masy ciała człowieka. U zdrowego, dorosłego mężczyzny układ mięśniowy powinien stanowić około 40 proc., całkowitej masy ciała, natomiast u kobiety około 30 proc. Te różnice wynikają z uwarunkowań hormonalnych, przede wszystkim z wyższego poziomu testosteronu u mężczyzn, który sprzyja rozbudowie tkanki mięśniowej.
Warto wiedzieć, że zachowanie odpowiedniego udziału masy mięśniowej ma kluczowe znaczenie dla zdrowia. Mięśnie nie tylko umożliwiają ruch, ale również wspierają układ krążenia, wpływają na metabolizm i regulują poziom glukozy we krwi. Z wiekiem masa mięśniowa naturalnie się zmniejsza – proces ten nazywamy sarkopenią. To właśnie dlatego u osób starszych tak ważne jest utrzymanie aktywności fizycznej, by zapobiegać utracie siły, równowagi i niezależności.
Dlaczego masa mięśniowa jest tak ważna?
Mięśnie pełnią wiele ról wykraczających poza ruch. Stabilizują stawy, chronią narządy wewnętrzne, biorą udział w procesie termoregulacji i wpływają na ogólną wydolność organizmu. Prawidłowa masa mięśniowa poprawia postawę ciała, zwiększa siłę i elastyczność, a także wspomaga utrzymanie prawidłowej masy ciała – im więcej tkanki mięśniowej, tym szybszy metabolizm spoczynkowy.
Utrata mięśni prowadzi do zwiększonego ryzyka upadków, kontuzji, bólów kręgosłupa, a także rozwoju chorób metabolicznych. Dlatego im jesteśmy starsi, tym bardziej warto dbać o regularny trening siłowy i odpowiednią dietę wspierającą mięśnie.
Jak budują się mięśnie – proces rozwoju i regeneracji
Proces budowy mięśni, zwany hipertrofią mięśniową, zachodzi głównie wtedy, gdy dochodzi do mikrourazów włókien mięśniowych podczas intensywnego wysiłku – najczęściej w czasie ćwiczeń siłowych lub oporowych. Organizm odpowiada na ten bodziec poprzez naprawę uszkodzonych włókien i ich pogrubienie. To właśnie wtedy mięśnie rosną.
Kluczową rolę w tym procesie odgrywa białko, które jest podstawowym budulcem mięśni. Osoby aktywne fizycznie powinny zadbać o jego odpowiednią podaż w diecie, ponieważ bez niego organizm nie będzie w stanie skutecznie regenerować i rozbudowywać tkanki mięśniowej. Równie ważny jest sen – to właśnie w jego trakcie (zwłaszcza w fazie głębokiej) dochodzi do regeneracji mikrourazów i wydzielania hormonów anabolicznych, takich jak hormon wzrostu.
Siłownia i regularny trening – dlaczego to konieczne?
Chodzenie na siłownię, trening w domu lub na świeżym powietrzu nie tylko wspomaga rozbudowę mięśni, ale również poprawia ich jakość, siłę i wydolność. Regularny wysiłek fizyczny stymuluje układ hormonalny, poprawia krążenie, zwiększa gęstość kości i wpływa pozytywnie na samopoczucie.
Dla osób starszych trening siłowy to nie tylko sposób na utrzymanie dobrej formy – to realna ochrona przed osteoporozą, ograniczeniem ruchomości i koniecznością korzystania z pomocy innych. Dla młodszych – to inwestycja w zdrowie, sylwetkę i lepszą jakość życia w przyszłości.
