Redakcja Sztosowe
Schizofrenia, to zaburzenie psychotyczne, którego przyczyny są mocno zróżnicowane. Jest dość wstydliwym tematem w naszym społeczeństwie, ponieważ wielu osobom wpojono, że schizofrenicy, to wariaci, którzy zagrażają naszemu zdrowiu i bezpieczeństwu.
Oczywiście jest to fałszywe przeświadczenie, które utrudnia chorym osobom odnalezienie się w społeczeństwie i sprawia, że ich stan jedynie się pogarsza. Osoba, która zmaga się z tym zaburzeniem ma problem z tym, by spójnie postrzegać i przeżywać emocje, które ją spotykają.
Jej zachowanie bardzo często jest niezrozumiałe dla otoczenia. Chorzy często tracą kontakt z otaczającym ich światem i zamykają się w sobie, swoich przeżyciach wewnętrznych. Poznaj bliżej objawy schizofrenii, jej przyczyny oraz zachowanie chorych.
Schizofrenia – kto może zachorować
Wiemy, że schizofrenia, to choroba o podłożu biologicznym. Ryzyko, że zachorujemy wynosi 1%, czyli stosunkowo niewiele. Zaburzenie dotyka obu płci – zarówno kobiet, jak i mężczyzn.
Jeśli chodzi o rozwój choroby, to warto wiedzieć, że u niektórych rozwija się ona powoli, objawowo. U innych przyjmuje zaś nagły, ostry charakter, co często utrudnia zarówno diagnozę, jak i leczenie pacjenta.
Zaburzenie może występować w czasie, gdy w naszym organizmie dochodzi do zmian psychologicznych i rozwojowych – między 11 a 22 rokiem życia. Często obserwuje się jednak zachorowania w wieku wczesnej dorosłości, czyli pomiędzy 18 a 35 rokiem życia.
Przyczyny zaburzenia
Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to, dlaczego ktoś choruje na schizofrenię. Podczas diagnozowania oraz leczenia choroby bierze się pod uwagę łącznie kilka czynników – umożliwia to dobranie jak najlepszej formy terapii i pomocy dla pacjenta.
Czynniki, najczęściej brane pod uwagę w rozwoju schizofrenii, to czynnik społeczny, genetyczny, biologiczny, psychologiczny oraz środowiskowy. Schizofrenia w rodzinie sprawia, że możemy być bardziej predysponowani do zachorowania. W przypadku choroby u obojga rodziców istnieje 46% szans, że dziecko również zachoruje.
Warto jednak pamiętać, że mimo choroby w rodzinie bardzo często nie dochodzi do rozwoju zaburzenia. Najczęściej jest ono połączeniem różnych czynników i występuje w wyniku traumy, przemocy, prześladowania, występowania dysfunkcji w rodzinie czy problemów w relacji z rodzicami.
Czynnik okołoporodowy w rozwoju schizofrenii
Coraz częściej mówi się także o tym, że dla rozwoju zaburzenia psychotycznego ma znaczenie okres ciąży i moment porodu. Jeśli w trakcie ciąży matka przejdzie przez infekcje wirusowe czy zatruje się toksynami, to może dojść do uszkodzenia układu nerwowego u płodu.
Z tego względu w przyszłości będzie on znacznie bardziej narażony na zachorowanie. Ważny jest także moment samych narodzin, czyli poród – a właściwie jego przebieg.
Jeśli w trakcie porodu dojdzie do traumatycznych wydarzeń, to one również mogą wywrzeć nieodwracalne zmiany w organizmie dziecka i doprowadzić do zwiększenia ryzyka wystąpienia choroby w późniejszych latach.
Pozytywne objawy schizofrenii
We wskazywaniu objaw zaburzenia psychotycznego najczęściej stosuje się podział na objawy pozytywne oraz negatywna. W sensie objawów pozytywnych schizofrenia charakteryzuje się omamami i urojeniami, co do których chory ma pewność, że występują naprawdę.
Wyróżniamy omamy słuchowe, węchowe, smakowe, wzrokowe, czuciowe. Chory jest przekonany, że słysz dźwięki, które nie istnieją, odczuwa zapachy, których nic nie wydziela, odczuwa zmieniony smak potrawy, widzi to, co nie istnieje i odczuwa nieistniejące wrażenia dotykowe – np. ataki insektów.
Jeśli chodzi o urojenia, to wyróżniamy urojenia prześladowcze, wielkościowe i ksobne. Urojenia prześladowcze sprawiają, że chory jest przekonany, że ktoś chce zrobić mu krzywdę. Wielkościowe powodują, że jest przekonany, że posiada jakąś wielką moc a ksobne, że odnosi do swojej osoby sytuacje, które bezpośrednio go nie dotyczą.
Negatywne objawy schizofrenii
Schizofrenia może charakteryzować się również negatywnymi, ubytkowymi objawami. Sprawiają one, że prawidłowe funkcje mózgowe zostają obniżone, występują rzadziej, w zmienionej częstotliwości lub dochodzi do ich całkowitego zaniku.
Możemy tutaj wyróżnić przede wszystkim zaburzenia ilościowe wypowiedzi, co sprawia, że chory wycofuje się często z życia w społeczności, do której dotychczas należał, zamyka się w sobie, izoluje się z własnymi uczuciami, emocjami, urojeniami.
Pojawiają się także spłycenie afektu, czyli ekspresji emocji oraz osłabienie woli. Chory staje się wycofany, zagubiony i ma poważne problemy z adaptacją w środowisku. Konieczne jest podjęcie leczenia, aby przywrócić mu komfort psychiczny.
Schizofrenia – faza I
Schizofrenia najczęściej występuje w trzech fazach. Pierwsza z nich, to tak zwana faza zwiastująca. Dochodzi w niej do częstych zmian nastroju u chorego, wycofania się z życia społecznego.
Bardzo często chory zrywa kontakty ze znajomymi, przyjaciółmi, a także rodziną. Pojawiają się również problemy w pracy, związane z apatią, zagubieniem oraz ogólnym zachowaniem schizofrenika.
Osoby chore już na tym etapie są na tyle obojętne, że bardzo często przestają dbać o swój wygląd fizyczny, odrzucają własne zainteresowania. Podjęcie leczenia na tym etapie może zatrzymać chorobę i zapobiegać nawrotom w przyszłości.
Schizofrenia – faza II
II faza schizofrenii najczęściej kończy się tym, że chory trafia na oddział i jest leczony. Trudno pomylić jej objawy z jakąkolwiek inną chorobą, ponieważ u osoby z zaburzeniami pojawiają się urojenia, omamy.
Jest to tak zwana faza ostra. U chorej osoby dochodzi do kryzysu, który właściwie uniemożliwia jakiekolwiek funkcjonowanie.
Konieczne jest jak najszybsze podjęcie leczenia, które jest już nie tylko szansą na wyzdrowienie, ale i na przeżycie, ponieważ powyższe objawy mogą zakończyć się nawet śmiercią chorego.
Schizofrenia – faza III
Schizofrenia w III fazie jest już nieco wyciszona – jest to bowiem faza stabilizacyjna. Stan chorego się poprawia, wdrożona terapia zaczyna działać przynosząc efekty, które są widoczne na co dzień.
Co ważne, III faza może trwać kilka lat. W jej trakcie bardzo często dochodzi do niebezpiecznego zjawiska, jakim jest nawrót choroby. W jej trakcie chory powinien być poddany stałemu leczeniu.
Jego bliscy powinni zwracać uwagę na jego zachowanie i w razie pojawienia się jakichkolwiek niepokojących objawów od razu powinni podejmować stosowane kroki, by udzielić mu pomocy.
Co czują osoby chore na schizofrenię
Osoby, które chorują na schizofrenię, nie potrafią odnaleźć się w społeczeństwie. Rzeczy, które dotychczas sprawiały im radość mogą nagle stać się obojętne. Chory jest bierny, apatyczny – może również nieświadomie ranić bliskich, przyjaciół odrzucając ich od siebie.
Pojawiają się również problemy, które utrudniają standardowe funkcjonowanie. Chorym trudno zapanować nad własnym dniem, nie potrafią się zorganizować, mają wyraźne problemy z pamięcią czy komunikacją.
Chorzy na zaburzenia psychotyczne maja także problemy z tym, kim są. Odczuwają emocje sprzeczne z ich faktyczną sytuacją. Często tracą także zdolność do odczuwania jakichkolwiek emocji.
Schizofrenia – leczenie
Leczenie schizofrenii w prawidłowy sposób może przyczynić się do całkowitej remisji, cofnięcia się choroby. Obecnie schizofrenia jest leczona na wiele sposobów, które łącznie przynoszą naprawdę świetne rezultaty! Bardzo często stosuje się farmakoterapię, czyli leczenie za pomocą leków przeciwpsychotycznych.
Oprócz tego wielu pacjentów poddaje się psychoterapii, która pomaga im odnaleźć błędy w ich postrzeganiu rzeczywistości. Wielu pacjentów decyduje się także na terapię grupową, w której uczestniczą ich bliscy. Warto pamiętać, że choroba psychiczna może silnie oddziaływać również na ich życie.
Coraz częściej stosuje się także zajęcia terapeutyczne, na których wzmacnia się samoocenę chorego oraz wyposaża się go w umiejętności, pozwalające mu na odnalezienie się w społeczeństwie. Pozytywne skutki w leczeniu przynosi także psychoedukacja, która dostarcza choremu i jego bliskim informacji na temat choroby i uczy, jak można z nią funkcjonować.
