Redakcja Sztosowe
Generalnie mówi się o tym, że pajęczyna, to jeden z najbardziej odpornych i trwałych materiałów. Zapewne trudno nam w to uwierzyć, jeśli weźmiemy pod uwagę, jak delikatna jest. Okazuje się, że to jedynie pozory!
Aby obiektywnie ocenić wytrzymałość pajęczyny – lub jakiegokolwiek innego materiału – musimy wziąć pod uwagę jej grubość. Jest ona bardzo cienka, a mimo to musimy się nieco natrudzić, by ją przerwać, prawda? Pomyślmy więc, co by się stało, gdyby powstał z niej gruby splot?
Byłby to materiał jednocześnie delikatny, silny, przyjemny w dotyku, nierozerwalny. Naukowcy postanowili przyjrzeć się tej kwestii z bliska i wynaleźli bakterię, która pomaga w produkowaniu innowacyjnej nici. Najpewniej czeka nas rewolucja!
Masowa produkcja nici
Można byłoby się zastanowić, dlaczego pajęczyna nie może być produkowana przez pająki, skoro wiemy, że te robią to dobrze oraz szybko. Okazuje się jednak, ze niemożliwe jest to, by pracowały w ten sposób na masową skalę.
Wszelkiego rodzaju pająki nie są raczej zwierzętami stadnymi. Najczęściej wybierają samotny tryb życia i realizowanie tych zadań, które przynoszą im korzyść. W laboratoriach pojedyncze pająki pracują z naukowcami.
Prawda jest jednak taka, że przełożenie tego rodzaju pracy na ewentualną wytwórnię byłoby właściwie niemożliwe. Naukowcy postanowili więc poszukać alternatywnego rozwiązania, które umożliwiłoby produkcję pajęczyny, ale nie przez pająki.
Potrzebujemy tych nici
Pajęczyna jest nam potrzebne do tego, byśmy mogli się dalej rozwijać. Uważa się, ze jej masowa produkcja mogłaby wesprzeć ludzi w podboju kosmosu czy stworzeniu osłony balistycznej. To jednak nie koniec możliwych zastosowań nici.
Zdaniem naukowców możliwe byłoby także wdrożenie ich działania we współczesną medycynę. Miałyby stanowić niezwykle mocne, bezpieczne oraz trwałe nici chirurgiczne. To znacznie podniosłoby komfort pracy lekarzy i przyspieszyło powrót do zdrowia pacjentów po zabiegach czy operacjach chirurgicznych.
Taka nić znalazłaby także zastosowanie w modzie. Nie chodzi jedynie o szykowne stroje, ale choćby mocne, odporne ubrania do pracy w służbach mundurowych czy do jazdy na motocyklach.
Sukcesy w pracy naukowców
Pajęczyna jest nam na tyle potrzebne, że jednocześnie nad jej sposobem wytwarzania pracują naukowcy z różnych uniwersytetów. Kilka lat temu badacze z Uniwersytetu Notre Dame wyhodowali jedwabniki, które potrafią produkować pajęczą sieć.
Jednak znacznie większa część eksperymentów opierała się na tym, że produkcję nici starano się powierzyć bakteriom. W końcu się to udało! Badacze z Washington University w St. Louis ogłosili, że stworzyli bakterie, które produkują pożądane nici.
Co ciekawe, ich zdaniem materiał, który wytwarzają, jest znacznie silniejszy i trwalszy, niż standardowa pajęcza nić, o której dotychczas wypowiadano się, jak o doskonałym i niezbędnym ludzkości materiale.
Mocne nici to efekt pracy
Głównym problemem podczas wytwarzania pajęczyny nie był sam proces a to, co daje pajęczynie tak dużą wytrzymałość. Są to nanokryształy beta. Ich odpowiednia ilość, to silna i trwała przędza. Ich brak, to poważny problem.
Pająki są w stanie samodzielnie je produkować, ale z perspektywy ludzi i laboratoriów, które są nam dostępne, jest to znacznie trudniejsze. Same nici składają się z białek, które tworzą łańcuchy aminokwasów.
To właśnie ich kolejność badacze zmienili, by móc osiągnąć założony cel. Bakterie chętniej współpracowały, gdy łańcuch aminokwasów był mniejszy. Idealną ilością aminokwasów do stworzenia pajęczyny okazało się być 128 aminokwasów.
Ludzka sieć lepsza od pajęczej
Po pierwszych testach okazało się, że pajęczyna stworzona przez człowieka może być znacznie mocniejsza od tej, którą produkują pająki! Specjalne bakterie sprawiły bowiem, że pajęczyna osiągała lepszą trwałość niż stal czy kevlar.
Odporny na rozrywanie i rozciąganie materiał to dowód na to, że to, co wytworzy człowiek w oparciu o dobra, które daje nam natura, może być naprawdę dobrej jakości i podnosić nasz komfort życia.
Zdaniem naukowców nowoodkryta technologia może w przyszłości pozytywnie wpływać także na środowisko. Jeden z polimerów, stworzonych ze względu na inspirację pajęczyną, ma wkrótce z powodzeniem zastąpić plastik!
Rośliny w przemyśle
Okazuje się, że naukowcy coraz częściej starają się stosować roślinne białka przy tworzeniu nowoczesnych technologii. Taki sposób wydaje się być naprawdę ekologiczny, dobry dla naszej planety i dla nas samych.
Jak na razie nie ujawniono jeszcze żadnych konkretnych dat w związku z wprowadzeniem materiału do użycia. Wiemy jednak, że roślinny zamienni plastiku ma mieć swoją premierę już w tym roku!
Specjalnie wyprodukowana z białek roślinnych folia ma być produkowana przez spółkę Uniwersytetu w Cambridge. Będzie najpewniej zastępowała folie zabezpieczające – folie LDPE.
