Redakcja Sztosowe
Naukowcy pochodzący z Niemiec oraz Wielkiej Brytanii wysuwają śmiałą teorię o tym, że nasze wspomnienia można dowolnie zaszczepiać oraz kasować. Szokujące, prawda? Większość z nas wie, że pamięć bywa zawodna. Okazuje się jednak, że możemy w nią ingerować.
Co ciekawe, przy okazji wcale nie musimy zaburzać prawdziwych wspomnień dotyczących tego, co faktycznie miało miejsce. Naukowcy z uczelni w Hagen, Mainz i Portsmouth po raz pierwszy udowodnili, że istnieją skuteczne techniki pozwalające korygować naszą pamięć.
Eksperyment może okazać się pierwszym krokiem do rewolucji w wielu aspektach – od prywatnego życia, po pracę sądów, przez psychologię czy psychiatrię. Takich naukowych doniesień nie można przegapić!
Nasze wspomnienia – eksperyment naukowy
Eksperyment został przeprowadzony na 52 uczestnikach, którzy byli stosunkowo młodzi. Mieli po dwadzieścia kilka lat. Dr Blank był uczestnikiem całego procesu.
Zaznaczył, że podczas eksperymentu zespół psychologów zdołał określić schemat rozmowy, która pozwala na wycofywanie fałszywych wspomnień. Całe badanie miało dotyczyć danego wspomnienia z dzieciństwa, więc do udziału w nim zaproszono także rodziców osób, które poddały się eksperymentowi.
Mieli oni implantować, przekazać do pamięci młodych ludzi dwa wspomnienia o wydarzeniach, które tak naprawdę nie miały miejsca. Były to sprawy, które dotyczyły zgubienia jakiegoś przedmiotu w dzieciństwie, tego, że ktoś w jakiejś sytuacji się zgubił bądź uczestniczył w wypadku samochodowym.
Przebieg eksperymentu
Po tym, jak młodym ludziom wmówiono pewne zjawiska z przeszłości, które faktycznie nie miały miejsca, psychologowie przeszli do kolejnego etapu doświadczenia. Było nim zachęcanie badanych do tego, by trzymali się tylko tych wspomnień, których są pewni.
Jednocześnie rodzice przekazali im dwa prawdziwe wspomnienia. Następnie badani mieli stanowczo ignorować wspomnienia, co do których mieli jakiekolwiek wątpliwości. Później pokazano im, co fałszywie zapamiętali lub co uznali za zjawisko, które wydawało im się, że faktycznie miało miejsce.
Naukowcy uważają, że tego rodzaju techniki podczas pracy mogłyby wykorzystać organy śledcze, kryminolodzy. Dzięki nim ich praca mogłaby być bardziej skuteczna, efektywna.
Rola rodziców w eksperymencie
Rodzice byli kierowani przez psychologów tak, by wmawiali swoim dzieciom fałszywe wspomnienia wraz z kilkoma prawdziwymi informacjami, które ci mogliby zweryfikować.
Przez kolejne dni, w trakcie sesji z psychologami, osoby poddające się eksperymentowi przypominały sobie implementowane wspomnienia. Po kolejnej sesji dwa prawdziwe i dwa fałszywe wspomnienia dla większości stały się prawdziwe!
To jednak nie wszystko. 40% badanych wytworzyło wspomnienia, które miały dodatkowo uwiarygodnić to, co zostało im przekazane przez rodziców!
Odwracanie procesu
Kolejnym krokiem było odwrócenie procesu implementacji wspomnień za pomocą dwóch strategii. Pierwsza z nich miała polegać na tym, że przypomniano ochotnikom, że ich pamięć może nie być efektem wspomnień a wpływu osób trzecich czy dowodów materialnych (zdjęć, nagrań).
Uczestników poproszono więc, by przypomnieli sobie, co było źródłem konkretnego wspomnienia. Druga strategia polegała na tym, że naukowcy wytłumaczyli uczestnikom eksperymentu strategie manipulacji wspomnieniami.
Wówczas ponownie poproszono ich, by zastanowili się nad czterema nowymi dla nich informacjami, z których dwa – jak wspominaliśmy – były fałszywe, a dwa prawdziwe.
Wyniki eksperymentu
Przedstawienie strategii sprawiło, że uczestnicy eksperymentu o wiele bardziej krytycznie podeszli do wspomnień, które im wmówiono. Znajomość technik manipulacyjnych sprawiła, że z dużo większym dystansem podeszli do ich ewentualnej prawdziwości.
Zmniejszyli wówczas także fałszywe zapisy, jakie powstały w ich pamięci. Inicjatorzy badania podkreślają, że próba manipulacji wspomnieniami w żaden sposób nie wpłynęła na fakty, które naprawdę miały miejsce.
Techniki manipulacji pamięcią pozwalają więc na wykorzystywanie ich w codziennym życiu bez obaw o to, że trwale negatywnie wpłyną one na osoby poddane manipulacji. Zachęcenie ludzi do tego, by trzymali się faktów a nie ulegali innym sprawia, że są w stanie odróżnić fałszywe wspomnienia od prawdziwych.
