Inteligentny pies, to pojęcie, które trudno zdefiniować. Dla wielu z nas może być to pies, który potrafi szybko uczyć się nowych sztuczek, dla innych będzie to zwierzę, które podąża za człowiekiem i chroni swoje terytorium przed ewentualnymi intruzami.
Jeszcze inni będą widzieć mądre zwierzę w psie, który będzie wesoły i będzie doskonale dogadywał się z dziećmi sąsiadów czy przyjaciółmi rodziny. Jeden z behawiorystów – dr Péter Pongrácz – postanowił zbadać dogłębnie ten temat.
Z jego analiz wynika, że psy mają bardzo złożone osobowości i często nie jesteśmy w stanie na pierwszy rzut oka stwierdzić, co świadczy o ich inteligencji, a co oznacza coś przeciwnego.

Inteligentny pies – badania
Aby móc stwierdzić, jakie psy są inteligentne, behawiorysta postanowił wykonać badania. W tym celu rozdał właścicielom czworonogów kwestionariusze a następnie przeprowadził na zwierzętach kilka testów, które miały pomóc w ustaleniu ich inteligencji.
Mężczyzna uznał, że musi podzielić zwierzęta na dwa typy charakterologiczne. Początkowo jednak trudno mu się było zdecydować na to, w jaki sposób tego dokonać. Okazało się bowiem, że podzielenie psów na aktywne i mniej aktywne nie jest wystarczające.
Po jakimś czasie badaczowi udało się wyodrębnić dwa typy charakterologiczne psów. Były to swego rodzaju dwa bieguny, po których mogli poruszać się uczestnicy badania. Jednym z nich były psy humorzaste a drugim psy przyjacielskie.

Psy humorzaste i psy przyjacielskie
Dr. Pongrácz uznał, że psy humorzaste charakteryzują się dużą terytorialność – bronią własnej miski i sporo szczekają. Przy okazji wykazują się dość małym posłuszeństwem i brakiem cierpliwości – nie lubią, gdy ktoś zakłóca ich spokój.
Z kolei psy przyjacielskie mają charakteryzować się tym, że są bezkonfliktowe, potulne, bardzo chętne do zabawy i raczej ciche. Aby uznać, jaki typ charakteru ma inteligentny pies, badacz stworzył swój własny test.
Test miał polegać na tym, że za narożnikiem w kształcie litery V umieszczano zabawkę lub ulubiony przysmak czworonoga. Pies musiał pomyśleć, jak się do niego dostać, ponieważ wymagało to cofnięcia się a następnie przejścia do kolejnego narożnika.

Sposoby na dotarcie do celu
Każdy z psów został poddany trzem próbom. Pierwsza polegała na tym, że zwierzę samo miało znaleźć rozwiązanie testu – inteligentny pies musiał po prostu pomyśleć, w jaki sposób dotrzeć do celu.
Druga próba polegała na tym, że zwierzę było nawigowane przez człowieka. Ostatnia opierała się na nawigacji obcej dla psa osoby. W dwóch pierwszych próbach większość psów postępowała właściwie tak samo.
Inteligentne psy ujawniły się jednak dopiero wtedy, gdy miały podążać za obcą osobą. Okazało się, że humorzaste psy znacznie lepiej są w stanie się z nią porozumiewać i za jej pomocą dotrzeć do celu.

Wyniki testów
Autor testów uważa, że pokazały one jednoznacznie, że inteligentny pies to taki, który jest nieco wycofanym obserwatorem. Psy humorzaste niechętnie się bawią i angażują we wspólną pracę, ponieważ swój czas mają poświęcać na obserwację.
Wydaje się, że to dość śmiała teoria i jedno badanie tego rodzaju nie może być powodem, by uznać ją za słuszną.
Szefowa Laboratorium Interakcji Zwierzęco-Ludzkich Stanowego Uniwersytetu w Oregonie uważa, że badanie jest nieobiektywne, ponieważ na poszczególne reakcje psów wpływ mają różne czynniki takie, jak doświadczenia życiowe czy tryb życia.

Brak obiektywizmu
Badanie nie spotkało się ze zbyt entuzjastycznym przyjęciem. Wiele osób zarzuca behawioryście z Węgier, że w swoich badaniach popełnił podstawowy błąd, polegający na tym, że grupie psów humorzastych przypisał cechy z dwóch różnych biegunów.
Na brak obiektywnej, sprawiedliwej analizy, wynikającej z badań, wpływać ma także to, że nie wiemy nic o tym, jaki tryb życia miały psy, które wzięły w nim udział. Nie wiemy, ile z nich oraz które przeszły przez ewentualne szkolenia, terapie.
Wszystko to sprowadza się do tego, że – wbrew pozorom – dr. Pongrácz wcale nie odkrył, jaki jest inteligentny pies. Dzięki temu każdy z nas wciąż może myśleć tak o swoim czworonogu – w końcu, to nasz najlepszy przyjaciel!